Menu
Cart
Dalton Polskie Stowarzyszenie
Edukacja według planu daltońskiego
Cart
  • O nas
    • Zarząd
    • Konsultanci Dalton
    • Placówki certyfikowane
    • Placówki w procesie certyfikacji
    • Certyfikacja
    • Laur Mistrza Edukacji Daltońskiej
  • Aktualności
    • Szkolenia
    • Publikacje
    • Konkursy
    • Wydarzenia
  • Statut
  • Patronat
  • Sklep
  • Kontakt
Close Menu
Close Cart
25 listopada 2017

Instrukcja czynnościowa, jako narzędzie pracy nauczyciela i ucznia

Publikacje

Rozwijając samodzielność uczniów, każdy nauczyciel z pewnością sięga po rozmaite rozwiązania i metody, próbując, testując, co się sprawdza, a co wymaga pewnych modyfikacji i zmian. Inspiruje się rozwiązaniami proponowanymi przez różne systemy pedagogiczne. Z pewnością rozwijanie samodzielności to nie tylko domena edukacji daltońskiej, podobne założenia przyświecają pedagogice Marii Montessori czy systemowi Celestyna Frieneta. W każdym z wymienionych podejść pedagogicznych dziecko traktowane jest jako jednostka samodzielna, zdolna do podejmowania autonomicznych działań i decyzji, zgodnych z zainteresowaniami i umiejętnościami. Zatem w każdym z tych podejść znajdziemy rozwiązania rozwijające tę samodzielność.

W Planie Daltońskim jednym z takich narzędzi jest instrukcja czynnościowa – przewodnik dla ucznia, wskaźnik, pomocnik w procesie zdobywania wiedzy, a także tworzenia rozmaitych prac. To materiał pomocniczy, środek wspomagający (Pedagogika planu daltońskiego, Roel Röhner, Hans Wenke, wyd. SOR-MAN 2011). Jest to narzędzie, które krok po kroku przeprowadza ucznia przez proces wykonywania zadania lub prezentuje etapy zapoznania się z nowym materiałem. W toku pracy z instrukcją czynnościową nauczyciel na pewno szybko wyodrębni kilka ich rodzajów. Zależnie od wieku naszych uczniów i ich umiejętności oraz celu, w jakim używamy danej instrukcji wyróżnić można:

  • instrukcję wprowadzającą wiedzę – stosowana jest ona w zastępstwie tłumaczenia materiału, wprowadzania przez nauczyciela nowego zagadnienia. Pozwala uczniom samodzielnie zdobyć wiedzę, a później jest formą przypomnienia, powtórki materiału. Może np. prezentować krok po kroku proces wykonywania obliczeń lub dokonywania pomiarów przy użyciu linijki;
  • instrukcję obrazkową krok po kroku – jest to ilustrowany przewodnik, który przeprowadza ucznia przez kolejne etapy wykonywania określonych działań. Instrukcja obrazkowa sprawdzi się, kiedy chcemy przygotować uczniów do samodzielnego rozwiązywania problemów, np. nie rozumiem zadania. Co robię? – czytam polecenie, czytam je na głos itd. Odpowiednia wizualizacja i prezentacja pozwala uczniowi na samodzielne rozwiązanie problemu. Instrukcje obrazkowe krok po kroku często są również wykorzystywane przy pracach plastycznych i technicznych. Dzięki temu uczeń może samodzielnie przygotować potrzebne materiały i – podążając za kolejnymi punktami instrukcji – wykonać zadanie oraz osiągnąć założony cel. Instrukcje obrazkowe nie powinny być bardzo złożone i skomplikowane. Proste, przejrzyste emblematy, czytelne fotografie, na których jest tylko to, co najważniejsze, pozwolą uczniom skupić się na zadaniu i uporządkować swoje działania. Tego typu karty powinny zamknąć się w 4-6 punktach tak, by zachować czytelność przekazu;
  • pisemną instrukcję wykonania zadania – to nic innego, jak opis działań uczniów ujętych w 4-6 punktach. Karty te podobne są do frienetowskich fiszek prowadzących, zawierających opis czynności, które muszą wykonać uczniowie, członkowie drużyny, by osiągnąć wspólny cel np. przygotować plakat prezentujący rośliny zbożowe czy wybraną warstwę lasu wraz z opisem i ilustracją jej mieszkańców. Instrukcja taka zawiera wytyczne do wykonania zadania, tj.: czas przeznaczony na pracę, forma pracy, ilość i role członków zespołu, materiały potrzebne do realizacji zadania, opis zadań;
  • instrukcję słowno-obrazkową – instrukcja łącząca instrukcję słowną (opis czynności) i obrazkową (prezentację pewnych działań w formie obrazkowej). Stosowana jest najczęściej przy pracach plastyczno-technicznych, ale także przy zagadnieniach matematycznych, jak np. praca z tangramami czy geoplanem. Przedstawia materiały potrzebne do wykonania zadania i kolejne etapy powstawania pracy, a także efekt końcowy.

Bez wątpienia wszystkie te formy instrukcji czynnościowej są przyjaznym dla dziecka przewodnikiem prowadzącym przez kolejne etapy wykonywania pewnych działań, których ostatecznym celem jest samodzielna nauka, zdobycie informacji, poszerzenie kompetencji. Dziecko w poczuciu odpowiedzialności realizuje zaplanowane zadania, jest niezależne i samodzielne. Często jednak spotykamy się z zarzutem, że instrukcja czynnościowa ogranicza kreatywność ucznia. Przez to, że prezentujemy uczniowi krok po kroku, co i jak ma wykonać zwalniamy go z myślenia. Instrukcja jest tylko przewodnikiem (z języka angielskiego – action guide, czyli przewodnik czynnościowy), pewnego rodzaju drogowskazem, kierującym ucznia na odpowiednią drogę, podpowiedzią techniczną. Podsumowując, instrukcje czynnościowe nie tylko rozwijają samodzielność u uczniów, ale ułatwiają pracę im i nauczycielom. Dzięki przejrzystemu przewodnikowi po kolejnych czynnościach uczniowie są w stanie podołać każdemu wyzwaniu.

Agata Juljańska, Kamila Szymańska
Konsultantki PSD Nauczycielki Szkoły Podstawowej ABIS w Łodzi

Warsztat pracy nauczyciela daltońskiego Refleksyjny przedszkolak to prawdziwy diament

Related Posts

2-Jadwiga-Młodowska-w-gabinecie-K.-Dryjas

Publikacje

Jadwiga Młodowska – prekursorka Planu Daltońskiego w Polsce

13

Publikacje, Wydarzenia

Pedagogika planu daltońskiego w grupie dzieci 3-letnich w Przedszkolu w Szubinie

kalendarz-plan-daltonski

Aktualności, Publikacje

Dlaczego Plan Daltoński pojawił się w Przedszkolu Publicznym Nr 12 we Włocławku

Szukaj

Ostatnie publikacje

  • Jadwiga Młodowska – prekursorka Planu Daltońskiego w Polsce
  • Pedagogika planu daltońskiego w grupie dzieci 3-letnich w Przedszkolu w Szubinie
  • Dlaczego Plan Daltoński pojawił się w Przedszkolu Publicznym Nr 12 we Włocławku

Wydarzenia

  • Międzynarodowa Konferencja Daltońska „Horyzonty współpracy”
  • IX Międzynarodowa Konferencja Daltońska
  • Pedagogika planu daltońskiego w grupie dzieci 3-letnich w Przedszkolu w Szubinie

Konkursy

  • Podsumowanie konkursu fotograficznego
  • Wyniki konkursu na instrukcję czynnościową
  • Rozstrzygnięcie konkursu “Wielkie małych kucharzenie”

Kontakt

tel: 41 262 09 76
kom: 796 499 123
email: dalton.polska@onet.pl

Dalton Polskie Stowarzyszenie

Informacje

  • Certyfikacja Szkół Daltońskich w Polsce
  • Deklaracja czlonkowska
  • Partnerzy
  • Polityka Prywatności i Cookies
  • Ochrona danych osobowych
  • Regulamin Sklepu Internetowego

Ciekawe strony

  • Blog Roela Rohnera
  • Przedszkolne ABC
  • Dalton International Research Platform
  • International Dalton Consultancy

Materiały

  • Warsztaty
  • Publikacje
  • Wydarzenia
  • Szkolenia

Polskie Stowarzyszenie DALTON

os. Pułanki 6
27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
tel: 796 499 123
e-mail: dalton.polska@onet.pl

Projekt i wykonanie uKONTENTowani.pl

Używamy plików cookie, aby zapewnić najlepszą jakość na naszej stronie internetowej. Więcej informacji o plikach cookie, z których korzystamy, lub o ich wyłączeniu

ustawienia.

Dalton Polskie Stowarzyszenie
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z plików cookie, abyśmy mogli zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o plikach cookie są przechowywane w przeglądarce użytkownika i służą do wykonywania funkcji, takich jak rozpoznawanie użytkownika po powrocie do naszej witryny i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla niego najbardziej interesujące i użyteczne.

Możesz dostosować wszystkie ustawienia plików cookie, przeglądając karty po lewej stronie.

Wymagane pliki cookie

Wymagane pliki cookie powinny być włączone przez cały czas, abyśmy mogli zapisać preferencje dotyczące ustawień plików cookie.

Jeśli wyłączysz ten plik cookie, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć pliki cookie.

Pliki cookie innych firm

Ta strona korzysta z Google Analytics do zbierania anonimowych informacji, takich jak liczba odwiedzających witrynę i najbardziej popularne strony.

Utrzymanie tego pliku cookie pomaga nam ulepszać naszą stronę internetową.

Proszę włączyć Najpierw niezbędne pliki cookie, abyśmy mogli zapisać Twoje preferencje!

Polityka Prywatności i Cookie

Więcej informacji o polityce prywatności